Obowiązki aptek  z zakresu wpisu do BDO

Praktycznie każda apteka ma obowiązek rejestracji w  Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) ze względu na wytwarzanie odpadów należących do kategorii odpadów medycznych zaklasyfikowanych głównie jako przeterminowane leki. Ponadto, apteki, które wprowadziły w swoich placówkach świadczenia takie jak sczepienia przeciwko COVID- 19 czy grypie oraz  testy antygenowe w kierunku SARS-CoV-2, stały się również wytwórcami odpadów medycznych zakaźnych w postaci opatrunków, igieł czy strzykawek.

Apteki, zaliczane są również do jednostek handlu detalicznego, w których oferowane są torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową. Również ta działalność narzuca na Przedsiębiorcę obowiązek uzyskania wpisu do BDO.

Niektóre apteki, w sytuacjach kiedy dokonują przepakowania leków zapakowanych przez producenta lub produkują własne leki, zaliczane są do podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach na rynek. Taka działalność obliguje do rejestracji w systemie BDO. Ponadto, placówki które uzyskały wpis jako wprowadzający produkty w opakowaniach, muszą uiścić opłatę rejestrową, a w kolejnych latach opłatę roczną oraz umieszczać numer BDO na dokumentach firmowych, jak np. umowy, faktury, paragony oraz uiszczać opłaty roczne.

Obowiązki aptek z zakresu gospodarki odpadami

Apteki, w wyniku swojej działalności wytwarzają przede wszystkim odpady w postaci przeterminowanych leków, czy chemikaliów. Ponadto placówki, które wykonują szczepienia czy testy w kierunku COVID-19 stały się również wytwórcami opadów medycznych w postaci igieł, strzykawek, opatrunków.  W przypadku wytwarzania odpadów medycznych niezwykle istotna jest prawidłowa gospodarka powstającymi odpadami. Odpady takie należy gromadzić w specjalnie do tego przystosowanych pojemnikach, a następnie przekazywać tylko i wyłącznie do wyspecjalizowanych podmiotów, które zajmują się prowadzeniem odzysku, unieszkodliwianiem lub zbieraniem odpadów.

Podmioty wytwarzające odpady medyczne, zobowiązane są do prowadzenia ewidencji odpadów. Obowiązek ten polega na prowadzeniu w systemie BDO Kart Przekazania Odpadów oraz Kart Ewidencji Odpadów. Jednak ten podmiot, który wytwarza w danym roku mniej niż 100 kg odpadów niebezpiecznych lub 5 Mg odpadów innych niż niebezpieczne, nie musi prowadzać Kart ewidencji Odpadów. Może skorzystać z możliwość prowadzenia tzw. uproszczonej ewidencji tylko z zastosowaniem Kart Przekazania Odpadów.

Niektóre placówki apteczne prowadzą również działalność polegającą na zbieraniu przeterminowanych leków od klientów. Działalność taka kwalifikowana jest jako nieprofesjonalne zbieranie odpadów i zwolnione jest z obowiązku wpisu do systemu BDO oraz z prowadzenia ewidencji odpadów. Podmiot taki, nie ma również obowiązku uzyskania pozwolenia na zbieranie odpadów. Warunkiem koniecznym do prowadzeni takiej zbiórki, jest zawieracie umowy w formie pisemnej pod rygorem nieważności z posiadaczem odpadów, który ma zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, dotyczącą co najmniej nieodpłatnego przyjmowania odpadów.

Obowiązki aptek z zakresu gospodarki opakowaniami

Większość aptek, zaliczana jest do jednostek handlu detalicznego, w których oferowane są torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową. Każda taka placówka, ma obowiązek pobierać opłatę od wydanych toreb, a następnie kwartalnie wnosić ją na konto Urzędu Marszałkowskiego, właściwego dla miejsca prowadzenia działalności, w którym reklamówki zostały wydane. Dodatkowo należy zaprowadzić ewidencję wydanych i wydanych toreb i  na jej podstawie sporządzić sprawozdanie. Co ważne, właściciele kilku aptek muszą prowadzić ewidencję dla każdego punktu osobno.
Należy pamiętać, że również tzw. zrywki podlegają opłacie recyklingowej. Zwolnione z opłaty są tylko bardzo lekkie torby o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów  które są wymagane ze względów higienicznych lub oferowane jako podstawowe opakowanie żywności sprzedawanej luzem, gdy pomaga to w zapobieganiu marnowaniu żywności.

Placówki apteczne, które dokonują przepakowania leków zapakowanych przez producenta lub produkują własne leki, są zaliczane do podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach na rynek. Zgodnie z zapisami ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Przedsiębiorca ma obowiązek prowadzenia ewidencji opakowań wprowadzonych do obrotu oraz osiągania ustawowych poziomów odzysku i recyklingu opakowań. Nieosiągnięcie wskazanych poziomów, skutkuje koniecznością odprowadzenia do Urzędu Marszałkowskiego odpowiednio wyliczonej opłaty produktowej. Dodatkowo, jego zadaniem jest również prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych, które może zrealizować poprzez sfinansowanie edukacji ekologicznej lub uiszczenie wymaganej kwoty na konto Urzędu Marszałkowskiego. Zwolniony z obowiązku wniesienia opłaty produktowej i finansowania kampanii edukacyjnych, może być podmiot, który w ciągu roku wprowadził do obrotu opakowania o masie nie przekraczającej 1 Mg. Warunkiem koniecznym z korzystania z pomocy de minimis jest złożenie prawidłowo wypełnionych dokumentów do 15 marca danego roku.

Obowiązki sprawozdawcze aptek

Każda placówka apteczna jako podmiot wytwarzający odpady medyczne zobligowana jest do sporządzania corocznego  sprawozdania o wytworzonych odpadach i o gospodarowaniu odpadami – termin złożenia sprawozdania do 15 marca.

Ponadto jeśli apteka prowadzi działalność jako wprowadzający produkty w opakowaniach lub oferuje swoim klientom reklamówki to ma również obowiązek złożenia sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami – termin złożenia sprawozdania  do 15 marca.

Poza obowiązkami związanymi głównie z użytkowaniem bazy BDO, każdy apteka która choć w najmniejszym stopniu korzysta ze środowiska, np. korzystając z samochodu służbowego lub ogrzewając pomieszczenia kotłem, zobligowana jest również do złożenia raportu KOBIZE  w terminie  do końca lutego oraz do sporządzenia wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska wraz z wysokością należnych opłat, a także do uiszczenia ewentualnej opłaty – termin złożenia sprawozdania i uiszczenia opłaty do 31 marca.